Podsumowanie
Polacy uważają zmiany klimatyczne za największe wyzwanie współczesnego świata, a blisko 40% z nas oczekuje od biznesu podejmowania konkretnych działań związanych z realizacją Celów Zrównoważonego Rozwoju. Zdrowie i jakość życia (Cel 3) to – w opinii Polaków – cel Agendy, na który mamy największy wpływ. Wyniki badania Research Collective, przeprowadzonego na zlecenie CSR Consulting oraz Banku BNP Paribas w ramach partnerstwa w Kampanii 17. Celów, choć nie są zaskoczeniem, to wyraźnie pokazują, że niezbędna jest edukacja o sposobach na walkę z najważniejszymi problemami współczesnego świata. Konsumenci bowiem chcą być zaangażowani, ale potrzebują jasnych wskazówek, jak to zrobić.
Z badania zrealizowanego przez Research Collective na początku marca br. wynika, że Polacy spontanicznie za najważniejsze wyzwania współczesnego świata uznają: zmiany klimatyczne (28% respondentów), konieczność ochrony środowiska (28%.), trwającą pandemię (13%), biedę i nierówności społeczne (9%) oraz rasizm i brak tolerancji (9%).
Po zapoznaniu się z Celami Zrównoważonego Rozwoju, badani za najpilniejsze uznali te dotyczące Zdrowia i jakości życia (Cel 3), Wzrostu gospodarczego i godnej pracy (Cel 8) oraz Działania w dziedzinie klimatu (Cel 13). Z odpowiedzi wynika również, że ich zdaniem największy wpływ jako konsumenci mamy na wskazane już wcześniej Cele 3 i 13, ale w tym aspekcie pojawiają się także dwa dodatkowe cele środowiskowe: Cel 15: Życie na lądzie i Cel 12: Odpowiedzialna konsumpcja i produkcja.
Badani najgorzej oceniają działania rządu i biznesu w zakresie realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju (odpowiednio 40% i 31%), a jednocześnie w każdej z ocenianych kategorii podmiotów konsumenci często wskazują na brak wystarczającej wiedzy, aby dokonać takiej oceny (między 40 a 52% w różnych badanych grupach podmiotów).
Polacy mało wiedzą o Agendzie 2030
Wyniki badania pokazały, że wśród Polaków świadomość pojęć tj. „Agenda 2030”, „zrównoważony rozwój”, „Cele Zrównoważonego Rozwoju” jest bardzo niska. Co prawda większość badanych osób deklaruje znajomość tych terminów, ale jest to wiedza powierzchowna i zazwyczaj ogranicza się do znajomości samego pojęcia. Najmniej rozpoznawalna jest „Agenda 2030”. W ciągu pięciu lat od przyjęcia „Agendy na rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030″ faktyczna znajomość pojęć z nią związanych wynosi zaledwie 4-8% (odpowiedź „wiem bardzo dużo, interesuję się tym).
O niskiej świadomości badanych świadczy też to, jak wielu nie jest w stanie ocenić aktywności różnych podmiotów (organizacji naukowych, UE, rządów, biznesu) w zakresie realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju (w zależności od podmiotu od 28% do 40% osób wskazywało na odpowiedź „ani źle, ani dobrze”). W tym kontekście nieco zaskakujący jest odsetek osób, które nawet własnego pracodawcy nie potrafią ocenić pod kątem zaangażowania na rzecz realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju. Dotyczy to blisko połowy czynnych zawodowo osób (aż 43% badanych zaznaczyło odpowiedzi „trudno powiedzieć” oraz „ani źle, ani dobrze”). W tym samym czasie wyrażających pozytywne oceny jest prawie dwukrotnie więcej niż tych, mających odmienne zdanie (38% pozytywnych ocen versus 20% negatywnych)
Chcemy, żeby biznes robił więcej
Zapytani w badaniu konsumenci oceniali zaangażowania różnych podmiotów w realizację Celów Zrównoważonego Rozwoju. Najbardziej aktywnymi podmiotami w oczach konsumentów są organizacje naukowe i badawcze, UE, obywatelskie ruchy na rzecz zmian społecznych oraz organizacje pozarządowe. Na drugim krańcu są rządy krajowe, firmy i korporacje oraz międzynarodowe instytucje finansowe. Sam biznes został oceniony nagorzej (średnia 2,6 punktu). 31% badanych ocenia zaangażowanie biznesu źle i bardzo źle, a 19 % dobrze lub bardzo dobrze. Dokładnie połowa nie jest w stanie ocenić tego zaangażowania i wskazuje odpowiedź – „trudno powiedzieć”.
Blisko 40% Polaków oczekuje od biznesu podejmowania konkretnych działań związanych z realizacją Celów Zrównoważonego Rozwoju. 39% wskazuje konkretne projekty na rzecz Celów, a 29% tworzenie produktów i usług w odpowiedzi na wyzwania związane z celami. Kolejne grupy podkreślają edukacyjną role biznesu, w tym wobec pracowników i kampanie zachęcające społeczeństwo do działań na rzecz Celów. To bardzo jasna droga, którą może podążyć biznes.
Konsumenci nie znają pojęć, ale wiedzą jak być eko
Mimo niskiej znajomości definicji i samych pojęć badanie wskazuje, że polscy konsumenci wiedzą jak postępować proekologicznie. Większość segreguje śmieci, oszczędza wodę czy wprowadza w życie zasady zero waste. Widoczna grupa deklaruje dokonywanie racjonalnych zakupów, wybiera opakowania przyjazne środowisku, przedkłada rower nad samochód czy ogranicza spożycie mięsa. Blisko połowa co najmniej raz podjęła działania na rzecz społeczności lokalnej. Podobny odsetek co najmniej raz zaangażował się w walkę o prawa kobiet.
Na poziomie deklaracji niemal wszyscy są gotowi do działań na rzecz Celów Zrównoważonego Rozwoju. Społeczeństwo oczekuje jednak „podpowiedzi”, jak się zaangażować. Najczęściej, konsumenci nie wiedzą, co mogliby osobiście zrobić dla realizacji Celów, dlatego najwięcej osób oczekuje „konkretnej wiedzy, jakie działania mogą podjąć” (36% badanych). Dodatkowe zachęty finansowe wskazuje 28% badanych, a przykład innych 16%. Widać pewne różnice demograficzne i geograficzne. Kobiety chcą działać częściej niż mężczyźni, choć nie zawsze wiedzą jak, natomiast mężczyźni są bardziej pragmatyczni i potrzebują motywacji finansowych. Ten podział widoczny jest również wśród mieszkańców największych miast i wsi. Ci pierwsi chcieliby przede wszystkim wiedzieć jakie działania mogliby podjąć, natomiast dla mieszkańców wsi ważniejsze są zachęty finansowe.
W badaniu zapytano także konsumentów o ich ocenę zaangażowania różnych podmiotów w realizację Celów Zrównoważonego Rozwoju. Najbardziej aktywnymi podmiotami w oczach konsumentów są organizacje naukowe i badawcze, UE, obywatelskie ruchy na rzecz zmian społecznych oraz organizacje pozarządowe. Na drugim krańcu są rządy krajowe, firmy i korporacje oraz międzynarodowe instytucje finansowe. Sam biznes został oceniony nagorzej (średnia 2,6 punktu). 31 proc. badanych ocenia zaangażowanie biznesu źle i bardzo źle, a 19 proc. dobrze lub bardzo dobrze. Dokładnie połowa nie jest w stanie ocenić tego zaangażowania i wskazuje odpowiedź – trudno powiedzieć.
Respondenci mają jednak wobec tych ostatnich wysokie wymagania. Blisko 40 proc. Polaków oczekuje od biznesu podejmowania konkretnych działań związanych z realizacją Celów Zrównoważonego Rozwoju. 39 proc. wskazuje konkretne projekty na rzecz Celów, a 29 proc. tworzenie produktów i usług w odpowiedzi na wyzwania związane z celami. Kolejne grupy podkreślają edukacyjną role biznesu, w tym wobec pracowników i kampanie zachęcające społeczeństwo do działań na rzecz Celów. To bardzo jasna droga, którą może podążyć biznes.
To pierwsze takie badanie w Polsce pokazujące wiedzę, postawy i oczekiwania polskich konsumentów w odniesieniu do Agendy 2030. Pokazało kilka ciekawych danych, które bardzo pomogą nam w planowaniu dalszych działań, skierowanych – po raz pierwszy w ramach Kampanii 17 Celów – właśnie do konsumentów. Dla mnie szczególnie ciekawy jest aspekt oceny zaangażowania poszczególnych podmiotów w realizację Celów Zrównoważonego Rozwoju. Niska ocena dla dwóch segmentów (rząd i biznes) pokrywa się absolutnie z oceną konsumentów na rynkach światowych i widać, że jest ciągle wiele do zrobienia. Tym bardziej cieszę się ogromnie ze współpracy z Bankiem BNP Paribas, który nie tylko został Partnerem badania, ale dołącza dziś oficjalnie do grona Partnerów Kampanii 17 Celów, aby w szerokim partnerstwie przyspieszyć szukanie i wdrażanie nowych rozwiązań. Bardzo ich potrzebujemy, bo do końca realizacji Agendy 2030 zostało nam już niecałe dziesięć lat. Tylko dziesięć lat.
Dzień Ziemi przypada raz w roku, a powinien być obchodzony każdego dnia i przejawiać się w dbaniu o świat, w którym żyjemy, czego przejawem jest m.in. zmiana zachowań na proekologiczne. Jeśli dziś nie zatroszczymy się o naszą planetę, przyszłość następnych pokoleń rysuje się w ciemnych barwach. Podobne, złe odczucia w tej kwestii, mają pytani przez nas polscy konsumenci, którzy jednocześnie nie są świadomi tego, co sami mogą zrobić na rzecz Celów Zrównoważonego Rozwoju. Choć ich odpowiedzi, świadczące chociażby o braku informacji i ogromnym pesymizmie, są wstrząsające, to warto uświadomić sobie najważniejsze problemy oraz wyzwania i zacząć coś zmieniać. Ważna w promowaniu odpowiedzialnych i zrównoważonych postaw jest i będzie rola biznesu
